आयसॉन धूमकेतूचे टप्प्यात येणे लांबले

खगोलविश्वः २८ नोव्हेंबर २०१३, गुरुवार

बहुप्रतिक्षित आयसॉन या धूमकेतूचे मानवाच्या साध्या डोळ्यांच्या टप्प्यात येणे थोडेसे लांबले आहे. पूर्वनियोजित कार्यक्रमानुसार अर्थात खगोलतज्ज्ञांच्या अंदाजानुसार २७ नोव्हेंबर २०१३ च्या आसपास आयसॉन दिसणे अपेक्षित होते. पण आयसॉन धूमकेतू वेगाने सूर्याच्या जवळ जातो आहे. त्यामुळे सूर्याच्या तेजात तो साध्या डोळ्यांना दिसणे शक्य नाहिये. जस जसा आयसॉन सूर्याच्या जवळ जाईन तसतसा सूर्याच्या २७४० डिग्री एवढ्या तीव्र तापमानात – बर्फ आणि शिला यांच्यापासून तयार झालेला – हा धूमकेतू टिकू शकेल की नाही हा सर्वात मोठा प्रश्न आहे. एवढ्या तीव्र तापमानामुळे आयसॉनवर स्फोट होणार आहेत हे नक्की. त्यातून हा धूमकेतू वाचला तर ३ डिसेंबरच्या आसपास आयसॉन नुसत्या डोळ्यांनी दिसू शकेल. त्यानंतरचा देखावा मात्र नेत्रसुखद असेन यात शंका नाही. कारण आयसॉन सूर्यापासून थोडा लांब आलेला असेल व बर्फ वितळून आयसॉनची शेपूटही तयार झालेली असेल. निसर्गाचे चमत्कार खरोखर अत्भुत असतात. पण त्यांच्या मुळाशी विज्ञानाची अतिशय प्राथमिक गणिते असतात. ती सर्वसामान्यांनी लक्षात घेतली पाहिजे.

आयसॉन धूमकेतूचे दुर्बिणीतून टिपलेले ताजे चित्र:

धूमकेतूची शेपूट कशी तयार होते?

सूर्याच्या अती उष्णतेमुळे कोणत्याही धूमकेतूवर जमा झालेला बर्फाचा थर वितळत तो धूमकेतूपासून मागे उरत जातो. मागे उरलेले हे कणच प्रकाश परावर्तित करुन धूमकेतूची शेपूट असल्याचा आभास आपल्याला करुन देतात. हा नेत्रसुखद देखावा पाहिला की मग निसर्गाचे हे अत्भुत वाटणारे कोडे सोपे असल्यासारखे वाटू लागते. तरीही ते आपल्याला अगम्यच वाटत राहते.
तर मित्रांनो – निसर्गाच्या या शक्तीकडे प्रार्थना करा की सूर्याच्या जवळ जाऊन आयसॉनचे तुकडे होऊ नयेत आणि ३ डिसेंबरच्या सुमारास आम्हाला तुझ्या अत्भुत सौंदर्याचे दर्शन या आयसॉन धूमकेतूच्या रुपाने घडू देत.

धन्यवाद
-सागर

आयसॉन धूमकेतूला आकाशात कोठे शोधता येईल त्यासाठीचा ताजा नकाशा सोबत जोडला आहे.

छायाचित्रे सौजन्यः या लेखातील छायाचित्रे वा रेखाटने जालावरुन घेतलेली आहेत. त्यांचे अधिकार संबंधितांकडे सुरक्षित आहेत.